بازگشت
لیست سیاه طالبان از سوی سازمان ملل، به خاکستری تبدیل شد
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

 روز جمعه گذشته شورای امنیت سازمان ملل در باره تجدید نظر در مورد لیست سیاه طالبان، جلسه کردند، این موضوع به این دلیل مطرح گردید که دولت افغانستان برای دومین بار یک لیست 18 نفره از سران طالبان را به شورای امنیت برای عفو این افراد ارایه داده بود و بارها از سازمان ملل متحد خواسته بود تا به نشانه حسن نیت و کمک به روند صلح و مذاکره دولت افغانستان با طالبان، اسامی برخی از آنها را از فهرست تحریم های شورای امنیت این سازمان حذف کند. دولت افغانستان قبلا خواستار حذف نام ۴۷ نفر از اعضای بلند پایه طالبان از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد  و یا لیست سیاه شده بود، اما کمیته ۱۲۴۷ سازمان ملل متحد که  مسئولیت بررسی این موضوع را به عهده دارد از دولت افغانستان خواست تا اطلاعات کامل در مورد این افراد را در اختیار این کمیته قرار دهد، اما دولت افغانستان فقط توانسته بود برای 18 تن از سران طالبان اطلاعات کاملی برای شورای امنیت ارایه نماید.

اما در اجلاس روزجمعه شورای امنیت روی چارچوب جدیدی برای عفو و بخشش و نیز تعریفی جدیدی از لیست سیاه ارایه دادند که راه  را برای بخشش طالبان بیشتر فراهم می کند وشرایط سخت تری را برای کسانی ایجاد کرده است که با گروه القاعده ارتباط دارد.

روز جمعه 15کشورعضو شورای امنیت در آخرین جلسه خود فیصله کردند تا لیست سیاه در مورد طالبان و القاعده به دو بخش تقسیم شود. این شورا می گوید این کار را به هدف تشویق طالبان برای پیوستن به صلح تصویب کردند که یکی ایجاد فهرست سیاه تازه برای گروه القاعده است و فهرست دیگری برای ملیشه های طالبان است که تسهیلات بیشتری برای این گروه قایل شده اند.  در واقع لیست دوم از لیست سیاه به لیست خاکستری تبدیل گردیده است که می تواند قابل بررسی و بخشش باشد.

پیتر ویتینگ سفیر آلمان در شورای امنیت سازمان ملل که ریاست کمیته تحریم ها علیه شبکه القاعده و طالبان را نیز به عهده دارد می گوید:  تغییرات تازه برای یک پروسه روشن و عادلانه و یک گام بزرگ  در راستای است. از همین اکنون حکومت افغانستان برای افزایش و یا کاهش در این لیست، مسؤلیت روشن و مکمل خواهد داشت و این امور به روند فعلی صلح و مصالحه در افغانستان کمک خواهد کرد.

البته دولت افغانستان انتظار داشت که روزجمعه 18 تن از افراد بلند پایه طالبان بخشیده شده و قلم عفو برجرایم آنان از سوی سازمان ملل کشیده شود، اما این شورای در این راستا اصلا بحث نکردند، بلکه روی چارچوب جدیدی بحث کردند که زمینه بخشش بیشتر طالبان را از سوی این سازمان فراهم می کند و بررسی دوسیه افرادی که در لیست قرار دارد به دوش کمیته ای مخصوص است که «کمیته ۱۲۴۷» نام دارد.

با آن که سازمان ملل چراغ سبزی برای بخشش طالبان نشان داده است، اما سوزان رایس، سفیر امریکا در سازمان ملل متحد در عین حالی که از تصمیم طالبان استقبال کرده اند، اما بازهم روی قبولی قانون اساسی افغانستان از سوی طالبان تاکید کرده است، امری که در مذاکرات با طالبان از سوی دولت افغانستان و حتی امریکا تقریبا مسکوت گذاشته شده است، او گفته است: "این اقدام( حذف اسامی طالبان از لیست سیاه) یک پیام واضح برای طالبان است که آینده برای افرادی وجود دارد که روابط خود را با القاعده قطع کنند، خشونت را کنار بگذارند و قانون اساسی افغانستان را بپذیرند".

ظاهرا تا پیش از اجلاس روزجمعه شورای امنیت، در این شورا یک لیست 254 نفری وجود داشت که سران طالبان و القاعده در آن تفکیک نشده بودند و همه در یک لیست کلی قرار داشتند، هرچند که از جمع این افراد 135 تن آنان از افراد طالبان در لیست سیاه بود و بقیه افراد از اعضای القاعده بودند و اکنون این افراد در دو لیست جداگانه تنظیم شده اند که یک لیست همچنان سیاه باقی مانده و قابل بخشش نیست و آن لیست افراد القاعده است و لیست دوم لیست خاکستری است که شامل افراد طالبان است و قابل بخشش است و دوسیه آنان را برای بخشش مورد ارزیابی قرار می گیرد.

ریچارد "باریت" مدیر کمیته نظارت بر تحریم های سازمان ملل اعلام کرده است: از همین اکنون بر سر حذف نام برخی از سران گروه طالبان از لیست سیاه کار جریان دارد. در این تصمیم "حذف نام سران طالبان" از دقت لازم کارگرفته می شود و ممکن است، این کار مدت زمان طولانی را در بر گیرد. او در ادامه می گوید: اکثریت کشورها و همه کشورهای عضو شورای امنیت به این باورند که تصمیم گیری در باره آینده افغانستان بدست خود افغانها است. لذا اگر حکومت افغانستان و مردم این کشور باور دارند که جنگ را از طریق گفتگو با سران طالبان خاتمه می دهند و آنها را در پروسه سیاسی داخل می سازند، من مطمین هستم که جامعه جهانی در مقابل آنها قرار نخواهد گرفت.

به هرحال تلاش ها برای تشویق طالبان برای صلح  از هرطرف جریان دارد، هم از سوی افغانستان و هم از سوی کشوهای عضو ناتو و هم از سوی سازمان ملل، به عبارت دیگر تمام نهاد های داخلی و خارجی و جامعه جهانی دست در دست هم داده اند تا طالبان را قانع نمایند که دست از خشونت و جنگ و نا امنی بردارند وبرای این که طالبان را تشویق به مذاکره نمایند، تاکنون همیشه امتیازات یک طرفه به طالبان داده اند، سازمان ملل لیست سیاه طالبان را به خاکستری تبدیل کرده است و ناتو قول داده به کسانی که به روند صلح می پیوندند، برای آنان زمینه اشتغال فراهم می نماید و همزمان محلات آنها را بازسازی می کند و "خانه های امن" برای آن دسته از طالبان مسلحی که در ظاهر به دولت افغانستان می پیوندند، در این خانه های امن پذیرایی می گردند و آموزش های لازم را برای یکسری مهارت ها فرامی گیرند، در حالی که همین "خانه های امن" تبدیل به "خانه های تیمی" برای طالبان در مزارشریف گردید.

هرچند خبر مذاکره مستقیم امریکا با طالبان قبلا در رسانه ها به نشر رسیده بود اما به صورت رسمی از سوی دولت افغانستان تایید نشده بود، این بار اقای کرزی رئیس جمهور افغانستان رسما مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان را تایید کرد. روز شنبه رییس جمهور کرزی برای نخستین به عنوان یک مقام رسمی تأیید کرد که امریکا و دیگر قدرت های خارجی وارد گفتگوهای مقدماتی با گروه طالبان شده اند تا زمینه یک راه حل برای پایان دادن به یک دهه جنگ در افغانستان را فراهم کنند.

هم چنین در سفری که اقای کرزی به پاکستان داشت مهم ترین موضوع این گفتگوها روند مذاکره با طالبان بود، کمیسیون مشترک صلح میان افغانستان وپاکستان رسما به کار خود اغاز کرد و نیز اقای کرزی تلاش به خرج داد تا مقامات پاکستانی را متقاعد سازد که در راستای مذاکره با طالبان گامهای عملی  بردارد و سران طالبان را وادار به مذاکره با دولت افغانستان نماید.

اما با همه این تلاش ها تا کنون گروه طالبان تن به مذاکره نداده و هم چنان به خشونت های خود به شدت ادامه می دهد و حمله تروریستی و انتحاری کابل در روز شنبه نشان داد که این گروه نه به بخشش از سوی شورای امنیت اعتقاد دارد و نه به تبدیل شدن لیست سیاه آنان به خاکستری اهمیت قایل است. با آنهم تعدادی از نهادهای مدنی از روند مذاکرات و دادن امتیازات یک طرفه به طالبان اظهار نگرانی کرده اند و هراس دارند که نکند باردیگر سایه سایه سیاه طالبان در حکومت سنگینی کرده و قوانین طالبانی باردیگر در کشور اجرا گردد.


June 18th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات